Mật của kiến Honeypot có thể tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh

Kiến Honeypot đã phát triển khả năng thích nghi đáng kể với các điều kiện khắc nghiệt có thể mang lại lợi ích to lớn cho chúng ta.
Người Úc bản địa từ lâu đã rất quý loài Camponotus inflatus, được gọi là kiến mật hay kiến hũ mật. Mật từ chúng được đánh giá cao không chỉ vì hương vị ngọt ngào mà còn vì khả năng chữa lành vết thương và viêm họng. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm chất lỏng màu vàng và họ tìm thấy kết qủa có giá trị.
Kiến trong điều kiện khắc nghiệt ở bốn lục địa đã phát triển cùng một phương pháp để lưu trữ đường trong thời gian dài giữa các lần ra hoa của cây. Một số kiến thợ trở thành chất béo sống hiệu quả, được anh chị em của chúng nhồi mật hoa và các nguồn đường khác cho đến khi bụng của chúng căng phồng lên vì mật.
 
Hình: Kiến tổ ong nhồi nhét một số thành viên để chúng trông giống như những viên mật với phần thân nhỏ gắn vào để dùng làm mỡ sống (nguồn: Danny Ulrich)
Khi gặp khó khăn, những con kiến khác lấy calo bằng cách để những con kiến ngậm mật này tiết ra đường lỏng quý giá của chúng. 
“Đối với người dân chúng tôi, kiến mật không chỉ là nguồn thức ăn. Đào bới đối với chúng là một cách sống rất thú vị và là cách gắn kết gia đình lại với nhau,” Danny Ulrich, người thuộc nhóm ngôn ngữ Tjupan, người điều hành các tour du lịch tìm kiến ong từ Kalgoorlie, Australia, cho biết trong một tuyên bố. Tiến sĩ Kenya Fernandes và Giáo sư Dee Carter của Đại học Sydney đã bị thu hút bởi tuyên bố này và quyết định kiểm tra hoạt động của mật ong. Tiến sĩ Fernandes cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy mật của loài kiến này có tác dụng đặc biệt khiến nó khác biệt với các loại mật khác.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy mật từ loài kiến này có thể phá hủy vi khuẩn Staphylococcus aureus, hay còn gọi là tụ cầu vàng - một trong những vi khuẩn gây bệnh được nghiên cứu nhiều nhất. Tuy nhiên, mật từ loài kiến này không phải là chất đầu tiên mà chúng ta phát hiện trong tự nhiên có ảnh hưởng đến tụ cầu vàng, bao gồm cả một số chất có khả năng chống lại các dạng kháng thuốc của nó. Điều đáng chú ý hơn là mật này dường như vô hại đối với nhiều loại vi khuẩn khác.
 

Hình: Kiến honeypot thậm chí có thể di chuyển với rất nhiều mật với kích thước nhỏ như vậy. (Nguồn: Danny Ulrich)

“Điều này rất bất thường,” Carter nói với IFLScience. “Chúng tôi đã nghiên cứu mật của loài ong mật trong một thời gian dài và một số loại vi khuẩn có thể ít nhiều nhạy cảm, nhưng nhìn chung nếu một loại mật có tác dụng với một loại vi khuẩn thì nó cũng sẽ có tác dụng với những loài vi khuẩn khác.” Loại mật này cũng có độc tính cao đối với hai loại nấm đất có thể xâm nhập vào tổ kiến, Aspergillus và Cryptococcus.
Nếu bạn không biết mình đang chống với cái gì, thì một loại thuốc diệt vi khuẩn phổ rộng có thể là một cách thức – tuy nhiên cơ thể chúng ta phụ thuộc nhiều vào vi khuẩn lành mạnh, đặc biệt trong ruột. Do đó cần một phương pháp điều trị không ảnh hưởng tới vi khuẩn có lợi sẽ tốt hơn nhiều.
“Chúng tôi nghĩ loài kiến này đã tiến hóa để có thể duy trì hệ vi sinh vật có lợi,” Carter nói thêm.
Những loài kiến sống trong môi trường khắc nghiệt sẽ sản xuất mật rất hạn chế. Carter nói với IFLScience rằng ông đã gặp khó khăn khi tiến hành thực nghiệm ngay cả khi có sự giúp đỡ của Ulrich. Carter nói thêm: “Tôi không thấy nó có tiềm năng cho nông nghiệp. Kiến kiếm ăn không chỉ trên mật hoa mà còn trên mật ngọt do rệp vừng ăn trên cây mulga tiết ra. Đây là một hệ sinh thái phức tạp khó có thể tái tạo trên quy mô lớn”. Do đó, lựa chọn duy nhất là xác định các hợp chất mang lại tác dụng chữa bệnh và tổng hợp chúng.
Việc bị ép ăn cho đến khi cơ thể bạn trông như sắp vỡ ra nghe có vẻ rất tàn nhẫn, nhưng Carter cho biết đó cũng có thể là cách thức tồn tại của thế giới kiến, giúp chúng an toàn dưới lòng đất khỏi những kẻ săn mồi và cái nắng như thiêu như đốt của Úc.
Nghiên cứu được công bố truy cập mở trên tạp chí PeerJ (https://doi.org/10.7717/peerj.15645)