Những loại nấm gây bệnh cho người

Hình 1. Sự gia tăng các bệnh nhiễm nấm ở người được mệnh danh là “cuộc khủng hoảng thầm lặng”

Biến đổi khí hậu và đại dịch COVID-19 làm dấy lên mối lo ngại về sự gia tăng của các chủng nấm gây bệnh. Bất chấp rủi ro ngày càng tăng này, thế giới chi một khoản tiền tài trợ rất nhỏ cho nghiên cứu về bệnh nấm so với các bệnh do vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc vi rút gây ra. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết điều đó cần phải thay đổi và đã công bố danh sách đầu tiên "các chủng bệnh nấm ưu tiên" gây ra mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe cộng đồng.
Trong 19 mối đe dọa từ nấm , WHO nêu bật 4 “mầm bệnh quan trọng” được đặc biệt quan tâm vì tác động tiềm ẩn của chúng đối với sức khỏe cộng đồng và/hoặc nguy cơ kháng thuốc chống nấm, bao gồm:
1.    Aspergillus fumigatus, có thể lây lan qua bào tử trong không khí và chủ yếu ảnh hưởng đến phổi. Chủng nấm bệnh này không chỉ có thể gây tử vong (47-88% bệnh nhân tử vong do nhiễm nấm A. fumigatus), mà còn ngày càng trở nên kháng một số nhóm thuốc chống nấm.
2.    Candida albicans được tìm thấy tự nhiên trong ruột và miệng của hầu hết mọi người. Tuy nhiên, nó có khả năng gây lây nhiễm xâm lấn, đặc biệt ở những bệnh nhân có hệ thống miễn dịch yếu.
3.    Cryptococcus neoformans được tìm thấy trong tự nhiên, đặc biệt là trong phân chim. Nó có thể vượt qua hàng rào máu não và có thể lây nhiễm vào hệ thống thần kinh trung ương. Do vậy, chủng bệnh này đặc biệt nguy hiểm đối với những người bị suy giảm miễn dịch, tương tự như những người nhiễm HIV.
4.    Candida Auris là mầm bệnh mới xuất hiện có khả năng kháng hầu hết các loại thuốc chống nấm. Đã có nhiều báo cáo về những người mắc COVID-19 nặng bị nhiễm loại nấm này khi ở trong bệnh viện.

Tiến sĩ Justin Beardsley từ Viện Bệnh truyền nhiễm của Đại học Sydney, người đứng đầu nhóm nghiên cứu Danh sách Mầm bệnh Ưu tiên của WHO, cho biết: “Nấm là bệnh truyền nhiễm bị 'lãng quên'. Chúng gây ra những căn bệnh nguy hiểm nhưng đã bị lãng quên quá lâu nên chúng ta hầu như không hiểu được quy mô của vấn đề”.

Tiến sĩ Hanan Balkhy, Trợ lý Giám đốc Kháng thuốc tại WHO cho biết thêm: “Nổi lên từ bóng tối của đại dịch vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh, các bệnh nấm ngày càng kháng thuốc điều trị, trở thành mối quan tâm cấp bách hơn bao giờ hết đối với sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới.”

Trên toàn thế giới, bệnh nhiễm nấm khiến 1,7 triệu người tử vong mỗi năm – con số này còn nhiều hơn cả bệnh sốt rét hoặc bệnh lao. Và con số này cũng đang gia tăng nhanh chóng. Đại dịch COVID-19 chứng kiến "siêu nấm" kháng thuốc như C. Auris mọc lên và lan rộng trong các bệnh viện trên khắp thế giới. Hơn nữa, nhiệt độ toàn cầu ấm lên do biến đổi khí hậu đang cho phép các loài nấm mở rộng phạm vi của chúng và lây nhiễm cho nhiều người hơn.

Tiến sĩ Haileyesus Getahun, Giám đốc Điều phối Toàn cầu về Kháng kháng sinh (AMR) của WHO cho biết: “Từ COVID-19 đến biến đổi khí hậu, các cuộc khủng hoảng toàn cầu đang khiến nấm chống lại con người.

Hiện tại, bệnh do nấm gây ra nhận được ít hơn 1,5 % của tất cả các quỹ nghiên cứu bệnh truyền nhiễm. Theo báo cáo của WHO, chừng đó là chưa đủ và thế giới cần khẩn trương đầu tư vào nghiên cứu trước khi quá muộn.

Nguồn: IFL Science 
Link: https://www.iflscience.com/first-ever-who-report-lists-which-fungi-are-biggest-threat-to-public-health-65905